Nghi thức dâng hương tiễn Ông Công, Ông Táo về trời
Theo tục lệ cổ truyền của người Việt hằng năm vào ngày 23 tháng chạp Táo Quân lại cưỡi cá chép về trời để bẩm báo với Ngọc Hoàng những chuyện đã xảy ra trong năm của gia đình.
Lễ cúng Ông Táo cần phải được thực hiện trước khi Ông Táo bay về trời bẩm báo Ngọc Hoàng, tức là trước 12h trưa ngày 23 tháng chạp. Nhưng tùy vào điều kiện thời gian của từng gia đình lễ cúng Ông Táo có thể tiến hành trước một ngày tức là trưa hoặc tối ngày 22 tháng chạp.
Việc thờ Táo Quân ở mỗi gia đình là tín ngưỡng có từ xa xưa với mong muốn một cuộc sống luôn đầm ấm, hạnh phúc mọi thành viên trong gia đình luôn yêu thương quý trọng nhau. Chính vì vậy việc sắm sửa lễ lạt chuẩn bị cho lễ cúng được người dân Việt rất chú trọng.
Mâm lễ cúng Ông Công, Ông Táo
Lễ cúng Ông Công ,Ông Táo chuẩn theo nghi thức người xưa rất cầu kì, ngoài mâm lễ thịnh soạn còn phải chuẩn bị kèm nhiều vật dụng long trọng khác như lọng đỏ diềm vàng, thảm đỏ, khăn trải bàn đỏ….
Mâm cúng Ông Công, Ông Táo bao gồm: Hương nhang sạch, gạo,muối, ba con cá chép đỏ còn sống, thịt lợn vai luộc hoặc gà luôc, bát canh mọc, món xào thập cẩm, giò lụa, cá rán, xôi gấc, chè kho, hoa quả, bánh kẹo, ấm trà sen, 3 chén rượu, cau trầu, 1 lọ hoa cúc vàng hoặc hoa đồng tiền đỏ, tiền vàng mã,…
Như tục lệ các cụ truyền lại, mâm cỗ cúng Ông Táo nhất định không thể thiếu đĩa xôi chè, thường là chè bà cốt với ngụ ý dâng cúng các Ngài đồ ngọt để khi các Ngài lên cẩn cáo Ngọc Hoàng sẽ nói những lời ngọt ngào, có lợi cho gia chủ.
Cá chép trong mâm cúng Ông Công Ông Táo: Có 3 cách để cúng cá chép, cúng cá chép giấy theo phong tục cúng vàng mã, cá chép nấu nướng vì quan niệm các Ngài thích ăn cá và cá chép sống sau khi cúng xong thì đem ra sông hồ phóng sinh theo văn hóa Phật giáo.
Quần áo tiền vàng mã: Đồ mã dâng cúng Táo Quân gồm có ba bộ quần áo, mũ , giày với ba màu khác nhau. Màu đỏ cho thần Thổ Công Táo Quân, màu vàng cho Thổ Thần Thổ Địa, màu trắng cho thần Thổ Kỳ. Vàng thuyền, vàng thỏi, vàng lá, tuyệt đối không cúng tiền âm phủ vì các ngài là thần tiên không phải vong hồn nên nếu đốt tiền âm phủ các Ngài sẽ không nhận.